1. Lá sa kê dược liệu – thành phần, sơ chế và công dụng
1.1. Đặc điểm dược liệu và sơ chế
Sa kê là loại thân gỗ có chiều cao tối đa khoảng 20m, toàn cây đều có nhựa mủ trắng bên trong. Hoa sa kê mọc thành cụm ở đầu, gồm cả hoa đực và hoa cái nhưng hoa đực thường ra trước sau đó một thời gian hoa cái mới mọc. Quả sa kê hình bầu dục, màu xanh.
Lá sa kê dày, to, bản xẻ thùy sâu hình lông chim. Được thu hoạch quanh năm sau đó đem thái nhỏ và phơi khô để dùng dần.
Hình dáng lá sa kê
1.2. Thành phần dược liệu và công dụng
Trong lá sa kê có chứa: protein, chất xơ, chất béo, đường bột. Ngoài ra, dược liệu này còn giàu khoáng chất và các vitamin cần cho cơ thể như: vitamin B, C, sắt, magie, đồng, kẽm, thiamin, kali,…
Với những hợp chất ấy, lá sa kê dược liệu có nhiều công dụng nổi bật:
– Kích thích sự phát triển của tế bào mới và làm đẹp da
Hoạt chất chống oxy hóa trong lá sa kê giúp cho sự sản sinh và phát triển của tế bào da mới, loại bỏ tế bào da bị tổn thương để ngăn ngừa lão hóa da và giúp da đẹp hơn. Không những thế, hợp chất này còn bảo vệ da trước ánh nắng của tia UV từ mặt trời.
– Sản sinh collagen, giảm viêm và hỗ trợ điều trị bệnh về da
Khi còn tươi, lá sa kê có chứa tinh chất ức chế khả năng hoạt động của các enzym làm viêm da từ đó giảm viêm và ngăn không xảy ra quá trình sản xuất oxit nitric. Dùng nước lá sa kê uống sẽ cung cấp thêm cho cơ thể một lượng vitamin C dồi dào làm tăng đàn hồi và kích thích sản sinh collagen cho da.
– Tốt cho tóc
Vitamin C trong lá sa kê tốt cho sự chắc khỏe của mái tóc vì nó giúp tóc hấp thu omega-3 và 6 tốt hơn. Nhờ đó mà giảm rụng tóc, gãy tóc, cân bằng tiết nhờn, giảm ngứa và gàu ở da đầu.
– Chống nhiễm trùng, cải thiện miễn dịch và tăng đề kháng
Hoạt chất oxy trong lá sa kê có khả năng tăng cường miễn dịch để ngăn tác nhân gây bệnh xâm nhập vào và loại bỏ các gốc tự do gây hại cho cơ thể.
– Chữa bệnh gout
Lá sa kê có thể giảm lượng axit uric trong cơ thể – chất bám vào xương khớp và làm suy giảm chức năng xương khớp, nguyên nhân gây bệnh gout. Thông qua việc dùng lá sa kê mà các triệu chứng của bệnh gout được cải thiện.
Lá sa kê là dược liệu tốt để chữa bệnh gout
– Bảo vệ hệ tim mạch
Kali trong lá sa kê là khoáng chất rất cần cho sự điều hòa nhịp tim, phòng cao huyết áp. Ngoài ra, hàm lượng lớn chất xơ trong lá sa kê còn giảm cholesterol xấu không tốt cho hệ tim mạch.
– Cải thiện hệ tiêu hóa
Lá sa kê cung cấp chất xơ để thải độc ở ruột nói riêng và hệ tiêu hóa nói chung. Ăn món ăn chế biến từ lá sa kê sẽ giúp giảm chứng ợ nóng, ợ chua, viêm loét dạ dày,…
– Phục hồi chức năng gan
Uống trà từ lá sa kê kết hợp với chế độ nói không với bia rượu, thuốc lá sẽ giúp cải thiện tình trạng viêm gan, phình trướng gan để khôi phục chức năng gan.
1.3. Liều lượng và cách dùng dược liệu lá sa kê
Lá sa kê dược liệu có thể dùng tươi hay phơi khô đều được nhưng liều dùng an toàn được khuyến cáo là không nên quá 1 lá/ngày. Sau khi đã áp dụng 1 tuần điều trị bằng dược liệu này thì nên nghỉ 1 tuần để tránh tác dụng phụ từ độc tính có trong lá sa kê.
3. Một số bài thuốc từ lá sa kê dược liệu và lưu ý sử dụng
3.1. Một số bài thuốc chữa bệnh từ lá sa kê
– Trị viêm gan, phù thũng
Dùng 100g lá sa kê sắc cùng với 50g diệp hạ châu tươi, 50g củ móp gai tươi, 50g cỏ mực khô đem sắc lên uống hàng ngày.
– Chữa tiểu đường
Dùng 100g lá sa kê tươi, 100g đậu bắp tươi và 50g lá ổi non nấu nước uống hết ngày, làm đều đặn đến khi chỉ số đường huyết ổn định.
– Trị mụn nhọt
+ Cách thứ nhất: đốt cháy lá sa kê thành than rồi tán thành bột mịn và thêm dầu dừa, ít nghệ tươi đã giã nát để trộn thành hỗn hợp rồi đắp lên nốt mụn nhọt.
+ Cách thứ hai: lấy lá đu đủ tươi, lá sa kê tươi với lượng bằng nhau đem rửa sạch rồi giã nhuyễn cùng vôi ăn trầu sau đó đắp lên nốt mụn nhọt.
– Chữa cao huyết áp
Lấy 2 – 3 lá sa kê tươi đã hơi vàng vừa mới rụng xuống nấu với 50g rau bồ ngót, 50g lá chè xanh rồi chắt lấy nước uống thay nước lọc mỗi ngày.
Uống trà từ lá sa kê rất tốt cho sức khỏe
– Chữa phù nề, bí tiểu
Dùng 100g lá sa kê tươi, 40g cỏ xước khô, 25g râu ngô và 100g dưa chuột tươi đem đun cùng 1.5l nước đến khi sôi được 10 phút thì tắt bếp và chắt lấy nước uống trong ngày.
– Chữa bệnh gout
+ Cách thứ nhất: dùng 100g quả dưa chuột, 50g cỏ xước và 100g lá sa kê tươi đem nấu nước uống hàng ngày.
+ Cách thứ hai: dùng 3 – 4 lá sa kê khô rửa sạch, thái nhỏ và sắc với 2l nước để chắt lấy nước uống trong ngày.
– Chữa huyết áp không ổn định
Dùng 30g lá sa kê mới rụng xuống, 40g rau ngót, 20g lá chè xanh đem nấu lấy nước uống hàng ngày.
3.2. Lưu ý khi sử dụng lá sa kê dược liệu
Tuy lá sa kê là dược liệu mang lại nhiều lợi ích cho sức khỏe nhưng cần lưu ý:
– Không dùng dược liệu này cho thai phụ hay người đang cho con bú.
– Bên trong lá sa kê tươi chứa một lượng nhỏ là chất alkaloid có tính độc nên tốt nhất để kiểm soát độc tính, hãy dùng dược liệu đã được phơi hoặc sấy khô.
– Để tránh gặp phải các tác dụng phụ không mong muốn, trước khi dùng dược liệu lá sa kê nên tham khảo ý kiến thầy thuốc có chuyên môn.
Hy vọng những chia sẻ trên đây đã giúp bạn hiểu được lợi ích sức khỏe của lá sa kê cũng như cách sử dụng dược liệu này để đạt được mục đích mà mình muốn. Chúc bạn sẽ khai thác được dược liệu này một cách hiệu quả và an toàn nhất.
