Cây chàm tía hay còn gọi là cây xỏm đeng mọc tự nhiên và phổ biến ở các tỉnh miền núi phía Bắc nước tôi. Cây mọc thành bụi, cao khoảng 1 – 2m, thân già tròn, màu xám bạc, lá đơn độc, mọc đối, lá hình bầu dục, đỉnh nhọn, mép có răng cưa đều, mặt trên của lá màu sẫm. màu xanh lá cây và mặt dưới màu đỏ, màu tím. Ở Gaoping, loài cây này có nhiều ở vùng Bảo Lộc, Hòa An và Quảng Hà.
Từ xa xưa, người ta đã sử dụng cây chàm tía làm thực phẩm, lá của nó có thể ăn sống hoặc nấu canh. Theo kinh nghiệm dân gian, người ta thường uống nước sắc từ lá, thân, rễ để chữa một số bệnh về gan, túi mật như: viêm gan siêu vi, viêm đường mật cấp tính, xơ gan, cổ chướng, bí tiểu, nội nhiệt… Nhiều nhà khoa học cũng đã nghiên cứu tác dụng thuốc sắc chàm tím có tác dụng ở bệnh nhân trải qua phẫu thuật sỏi ống mật và viêm gan siêu vi cấp tính. Ngoài ra, cây còn được dùng chữa nhiều bệnh khác như trĩ, chàm ở trẻ em, gãy xương… Dưới dạng thuốc sắc hoặc giã nát lấy nước uống.
Đặc điểm của cây chàm tía (Xỏm đeng)
Cây chàm tía mọc thành bụi, cao khoảng 1 – 2 mét, thân già tròn, màu xám bạc, lá mọc đơn độc, mọc đối, lá hình bầu dục, đỉnh nhọn, mép có răng cưa đều. lá màu xanh đậm, mặt dưới màu xanh đậm, mặt trên màu tím đỏ. Purpurea chứa các hợp chất tự nhiên flavonoid, saponin và tannin giúp tăng cường hệ thống miễn dịch và điều trị viêm gan siêu vi, đặc biệt là viêm gan B. Purpurea cũng có thể hạn chế các triệu chứng chán ăn và vàng da, giảm mức độ xơ gan và hạn chế sự xuất hiện tổn thương gan trên các mẫu vật hiển vi. Ngoài ra, nó còn ức chế tế bào ung thư một cách hiệu quả và có khả năng hạn chế sự phát triển của một số loại virus ung thư.
Các bài thuốc có sử dụng chàm tía
