Theo BSCKII Huỳnh Tấn Vũ, Trưởng đơn vị Điều trị ban ngày Bệnh viện Đại học Y dược TP.HCM (cơ sở 3), hoa bí được gọi với nhều tên khác nhau tuỳ theo vùng miền như: bí ngô, bí rợ. Hoa bí tên khoa học là Cucurbita pepo, họ Bầu bí.
Các nhà khoa học ghi nhận hoa bí đỏ rất nhiều dưỡng chất có lợi cho sức khoẻ như: ít chất béo bão hòa, không chứa cholesterol, ít sodium (Na). Hoa bí rất giàu các khoáng cất: calcium, sắt (Fe), magnesium (Mg), potassium (K), phosphor (P). Hoa bí cũng gồm các vitamin như: niacin, riboflavin, thiamin, vitamin A.
Theo y học hiện đại, trong 100g bông bí đỏ chứa một nửa số lượng vitamin C và khoảng 40% vitamin cần thiết mỗi ngày, 5% mức tiêu thụ Fe, K, Ca và Mg, nhiều vitamin nhóm B và folat, đây là những chất tốt cho phụ nữ đang mang thai và giúp cho thai nhi phát triển hệ thần kinh tốt.
Màu vàng của bông bí chứa beta-caroten, là chất chống oxy hóa tế bào (antioxidant). Hoa bí cũng chứa các hợp chất polyphenol (flavonoid) tác dụng phòng bệnh tim mạch, huyết áp. Hoa bí còn giúp phòng bệnh loãng xương nhờ chứa nhiều khoáng tố như Ca, Mg. Thực phẩm này còn giúp bảo vệ và tăng cường thị lực, chống bệnh thoái hóa điểm vàng ở người lớn tuổi.
Ăn hoa bí có tốt không?
Đông y xem hoá bí là loại dược liệu có tính mát, vị ngọt, tác dụng thanh nhiệt giải độc, làm mát cơ thể, nhuận tràng… Hoa bí thanh nhiệt nhuận tràng nhưng hơi chát nên có tính thu sáp nhẹ.
Hoa bí còn được biết tới là thuốc trợ dương. Khi kết hợp hoa bí với nghêu, sò, ốc, hến có khả năng cường dương. Cuốn nhuyễn thể vào trong hoa bí rồi xào nấu, các gia đình sẽ có món ăn ngon lại tăng khả năng tình dục.
Trong dân gian người ta dùng rau bí nấu với đường phèn là bài thuốc thuốc giúp thanh nhiệt, trừ thấp, hạ khí tiêu đờm hoặc 5 – 7 bông hoa bí ngô, một thìa đường phèn, hãm uống.
Hoa bí ngô xào gan lợn là bài thuốc có tác dụng dưỡng huyết thanh can sáng mắt, thích hợp cho các chứng: quáng gà, suy giảm thị lực, cận, viễn thị.
Canh hoa bí ngô rau sam ăn có tác dụng thanh nhiệt, giải độc, tán huyết, tiêu thũng, mạnh trường vị, thông đại tiểu tiện và diệt khuẩn. Thực phẩm này thích hợp cho hội chứng lỵ, viêm đường tiết niệu, sỏi đường tiết niệu (đái dắt, đái buốt, đái ra máu), mụn nhọt lở ngứa, viêm đại tràng, táo bón…
Để chữa viêm đường tiết niệu, viêm tuyến vú, người ta dùng hoa bí ngô 30g, hoa kim ngân 25g, vỏ quýt 15g, bồ công anh 30g rửa sạch, sắc uống ngày một thang, uống liền 5 – 7 ngày. Bài thuốc có tác dụng thanh nhiệt, lương huyết, tiêu viêm, chỉ thống.
Lưu ý bí ngô có tính hàn, người lạnh tay chân, ăn uống ấm ách khó tiêu không nên dùng.
Loan Phạm
